Khi Cả Xã Hội “Lên Đồng” Vì “Đánh Chứng”: Ký ức về Phố WALL “Vỉa Hè”
Có một thời, người ta bán cổ phiếu như bán rau, và những cuốn sổ tay viết mực xanh mực đỏ ở quán lẩu dê có quyền lực hơn cả những bản báo cáo tài chính. Đó là khởi đầu của một cuộc chiến tâm lý kéo dài 1/4 thế kỷ.
Đi ngang qua đường Nguyễn Công Trứ, Quận 1, TP.HCM, bạn sẽ thấy những quán ăn, những tiệm cà phê san sát. Thật khó tưởng tượng rằng, ngay tại chính những vỉa hè đầy mùi đồ ăn ấy, gần 20 năm trước, đã từng tồn tại một "trung tâm tài chính" sôi động và hoang dã bậc nhất lịch sử Việt Nam – một Phố Wall Sài Gòn.
Đó là năm 2007 – thời điểm mà khái niệm "chứng khoán" bùng nổ như một cơn sốt cấp tính, lan từ giảng đường đại học đến các sạp hàng ngoài chợ.
Khi niềm tin được viết bằng tay
Thời ấy, "hàng hóa" trên sàn chứng khoán chính thức quá khan hiếm so với "cơn khát" làm giàu của đám đông. Dòng tiền điên cuồng tìm lối thoát, và nó tràn ra thị trường OTC (thị trường phi tập trung).
Trong các quán cà phê dọc “Phố Wall Sài Gòn”, những nhà môi giới tự phong hoạt động không cần máy tính, không cần bảng điện. Vũ khí của họ là những cuốn sổ tay. Trong đó, tên của các công ty chứng khoán chưa niêm yết (mã OTC) được viết bằng mực đỏ, bên cạnh là tên và liên hệ của các chủ sở hữu cổ phiếu của các công ty này được viết bằng mực xanh.
"Chị có hàng gì?" "Bán tùm lum hết! Hoàng Anh Gia Lai, Gỗ Trường Thành... Nè, thử hai thứ 'mì ăn liền' này đi, ngon lắm! Công ty Vàng bạc Đá quý Phương Nam giá chỉ bốn năm ngàn hà..."
Những cuộc đối thoại như thế diễn ra hàng ngày. Người ta mua bán niềm tin, mua bán những "lời phím hàng" vỉa hè, và chuyển nhượng quyền sở hữu tài sản chỉ bằng những tờ giấy viết tay hoặc tin nhắn điện thoại. Ngay cả một bãi giữ xe ở khu vực này cũng thu vài chục ngàn một chiếc – cái giá không tưởng thời bấy giờ – minh chứng cho sức nóng khủng khiếp của dòng người đổ về "đào vàng".
Bài học từ lịch sử
Cơn sốt OTC năm ấy rồi cũng qua đi, để lại những gia sản bốc hơi và những bài học xương máu. Nhưng liệu chúng ta đã thực sự học được gì? Hay 20 năm sau, những cuốn "sổ tay xanh đỏ" ấy chỉ biến tướng thành những room chat kín, những hội nhóm "phím hàng" trên mạng xã hội, nơi đám đông vẫn tiếp tục lao vào với cùng một tâm thế: Sợ bỏ lỡ (FOMO) và mong giàu nhanh?
Lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam không chỉ là những con số khô khan. Nó là biên niên sử của những cảm xúc con người: từ hưng phấn tột độ đến tuyệt vọng cùng cực, từ sự ngây thơ tin người đến những thủ đoạn thao túng tinh vi.
📖Đoạn trích và phân tích trên là một phần trong cuốn sách "Lòng tham & Lý trí: Những quan sát về tâm lý qua 25 năm người Việt đầu tư chứng khoán".
Cuốn sách không đưa cho bạn "ba chữ cái để giàu sang", mà đưa bạn đi qua hành trình 25 năm đầy biến động của thị trường:
Từ hoài bão của những người "khai quốc công thần" ngày đầu mở sàn.
Đến những bi kịch của dân buôn lên sàn rồi mất trắng 700.000 USD trong 2 tháng.
Và những phân tích sắc sảo từ góc độ tâm lý học hành vi để giải mã tại sao chúng ta luôn lặp lại sai lầm.
Nếu bạn muốn nhìn thấu những cạm bẫy tâm lý đang chi phối túi tiền của mình, hãy bắt đầu bằng việc hiểu lại lịch sử.
Người Trong Muôn Nghề
Khi Cả Xã Hội “Lên Đồng” Vì “Đánh Chứng”: Ký ức về Phố WALL “Vỉa Hè”
Có một thời, người ta bán cổ phiếu như bán rau, và những cuốn sổ tay viết mực xanh mực đỏ ở quán lẩu dê có quyền lực hơn cả những bản báo cáo tài chính. Đó là khởi đầu của một cuộc chiến tâm lý kéo dài 1/4 thế kỷ.
Đi ngang qua đường Nguyễn Công Trứ, Quận 1, TP.HCM, bạn sẽ thấy những quán ăn, những tiệm cà phê san sát. Thật khó tưởng tượng rằng, ngay tại chính những vỉa hè đầy mùi đồ ăn ấy, gần 20 năm trước, đã từng tồn tại một "trung tâm tài chính" sôi động và hoang dã bậc nhất lịch sử Việt Nam – một Phố Wall Sài Gòn.
Đó là năm 2007 – thời điểm mà khái niệm "chứng khoán" bùng nổ như một cơn sốt cấp tính, lan từ giảng đường đại học đến các sạp hàng ngoài chợ.
Khi niềm tin được viết bằng tay
Thời ấy, "hàng hóa" trên sàn chứng khoán chính thức quá khan hiếm so với "cơn khát" làm giàu của đám đông. Dòng tiền điên cuồng tìm lối thoát, và nó tràn ra thị trường OTC (thị trường phi tập trung).
Trong các quán cà phê dọc “Phố Wall Sài Gòn”, những nhà môi giới tự phong hoạt động không cần máy tính, không cần bảng điện. Vũ khí của họ là những cuốn sổ tay. Trong đó, tên của các công ty chứng khoán chưa niêm yết (mã OTC) được viết bằng mực đỏ, bên cạnh là tên và liên hệ của các chủ sở hữu cổ phiếu của các công ty này được viết bằng mực xanh.
"Chị có hàng gì?" "Bán tùm lum hết! Hoàng Anh Gia Lai, Gỗ Trường Thành... Nè, thử hai thứ 'mì ăn liền' này đi, ngon lắm! Công ty Vàng bạc Đá quý Phương Nam giá chỉ bốn năm ngàn hà..."
Những cuộc đối thoại như thế diễn ra hàng ngày. Người ta mua bán niềm tin, mua bán những "lời phím hàng" vỉa hè, và chuyển nhượng quyền sở hữu tài sản chỉ bằng những tờ giấy viết tay hoặc tin nhắn điện thoại. Ngay cả một bãi giữ xe ở khu vực này cũng thu vài chục ngàn một chiếc – cái giá không tưởng thời bấy giờ – minh chứng cho sức nóng khủng khiếp của dòng người đổ về "đào vàng".
Bài học từ lịch sử
Cơn sốt OTC năm ấy rồi cũng qua đi, để lại những gia sản bốc hơi và những bài học xương máu. Nhưng liệu chúng ta đã thực sự học được gì? Hay 20 năm sau, những cuốn "sổ tay xanh đỏ" ấy chỉ biến tướng thành những room chat kín, những hội nhóm "phím hàng" trên mạng xã hội, nơi đám đông vẫn tiếp tục lao vào với cùng một tâm thế: Sợ bỏ lỡ (FOMO) và mong giàu nhanh?
Lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam không chỉ là những con số khô khan. Nó là biên niên sử của những cảm xúc con người: từ hưng phấn tột độ đến tuyệt vọng cùng cực, từ sự ngây thơ tin người đến những thủ đoạn thao túng tinh vi.
📖Đoạn trích và phân tích trên là một phần trong cuốn sách "Lòng tham & Lý trí: Những quan sát về tâm lý qua 25 năm người Việt đầu tư chứng khoán".
Cuốn sách không đưa cho bạn "ba chữ cái để giàu sang", mà đưa bạn đi qua hành trình 25 năm đầy biến động của thị trường:
Từ hoài bão của những người "khai quốc công thần" ngày đầu mở sàn.
Đến những bi kịch của dân buôn lên sàn rồi mất trắng 700.000 USD trong 2 tháng.
Và những phân tích sắc sảo từ góc độ tâm lý học hành vi để giải mã tại sao chúng ta luôn lặp lại sai lầm.
Nếu bạn muốn nhìn thấu những cạm bẫy tâm lý đang chi phối túi tiền của mình, hãy bắt đầu bằng việc hiểu lại lịch sử.
👉 Đặt sách ngay tại: tinyurl.com/sach-ck-spiderum
👉 Shopee: tinyurl.com/shopee-sach-ck
2 weeks ago | [YT] | 3