Jako miłośnikowi a później i właścicielowi wielu psów nigdy nie umiałem się pogodzić z losem Łajki. Psim symbolem eksploracji kosmosu. Dziękuję za przypomnienie także tego szczególnego dnia. Idę poswiętować z podopiecznymi, chwilowo drzemiącymi beztrosko po popołudniowej misce :)
3 months ago | 40
Biedaki, jak zwykle wykorzystywane w ,,służbie ludzkosci". Kiedy bylem dzieckiem zapytalem dziadka : co się stało z Łajką ? Dziadek : zamienila się w słup soli. Ciagle to pamiętam.
3 months ago | 20
Jezu, i ta rozpacz i przerażenie w oczach tych Piesków z lewej... 😭
3 months ago | 10
Nieświadomie zwierzęta odegrały ogromną rolę w rozwoju ludzkości, gdyby nie one , nie byłoby nas w tym samym miejscu, może nie dane by nam było nigdy sie tak rozwinąć. Chwała bohaterom 🫡🫡
3 months ago | 1
Nie lubię znęcania się nad żadną formą życia nawet jeżeli miałoby to uratować komuś innemu życie. Także lepiej żebym nie trafił do nieba.
3 months ago | 6
Niestety zwierzęta odegrały kluczową rolę w rozwoju nauki w tym medycyny, psychologii czy jak widać kosmonautyki. Studia z psychologii brutalnie mi to uzmysłowiły. Chwalą bohaterom, zarówno tym wysłanym w kosmos jak i tym poddawanym eksperymentom 👏
3 months ago | 5
Szkoda ze nie mozna nic wklejac bo pasowal by tu mem z Łajką :)
3 months ago | 7
Mam gdzieś zdjęcia dwóch wypchanych psów z.muzeum kosmonautyki w Moskwie. A Komarowa nie wypchali.
3 months ago | 2
Łajka żyje. Widziałem ją wczoraj ogaldajac strażników galaktyki.
3 months ago | 2
Astrofaza
Dzień Psa: Ku Pamięci Czworonożnych Kosmonautów 🐕
Dziś, 1 lipca 2025 roku, obchodzimy w Polsce Dzień Psa (Międzynarodowy Dzień Psa przypada 26 sierpnia). Wspominamy w tym dniu niezwykłe czworonogi, które – zupełnie nieświadomie – odegrały kluczową rolę w początkach eksploracji kosmosu. Było ich wiele, a ich wkład w wyścig kosmiczny, badający wpływ przestrzeni na organizmy żywe, pozostaje nieoceniony.
W połowie XX wieku, w ogniu Zimnej Wojny, wyścig kosmiczny stał się polem bitwy o dominację technologiczną. Zanim człowiek mógł wyruszyć w nieznane, pilną kwestią było zrozumienie, czy żywy organizm jest w stanie przetrwać w kosmosie i funkcjonować w nieważkości. Związek Radziecki, w przeciwieństwie do USA stawiających na naczelne, wybrał do testów psy. Uważano je za bardziej uległe i odporne na stres, a bezpańskie psy z Moskwy miały być szczególnie zahartowane. Preferowano samice ze względu na konstrukcję wczesnych systemów zbierania odpadów fizjologicznych, które były skuteczniejsze w przypadku ich anatomii.
"Psomonauci" przechodzili rygorystyczne szkolenia, obejmujące przetrzymywanie w ciasnych klatkach, symulację przeciążeń w wirówkach oraz hałasów startu. Wszczepiano im również urządzenia medyczne do monitorowania funkcji życiowych. Te często niebezpieczne próby były iteracyjnym procesem uczenia się. Pierwsze udane loty suborbitalne, w sierpniu 1951 roku, odbyły psy Dezik i Cygan, które bezpiecznie wróciły na Ziemię. Niestety, w kolejnej misji, na początku września 1951 roku, Dezik i Lisa zginęły, co pokazuje wysoką stawkę tych pionierskich eksperymentów.
Najbardziej znaną jest Łajka, bezpańska suczka wystrzelona 3 listopada 1957 roku na pokładzie Sputnika 2. Był to drugi statek kosmiczny na orbicie Ziemi i pierwszy z żywym organizmem. Od początku wiadomo było, że Sputnik 2 nie mógł wrócić. Łajka dotarła na orbitę żywa, ale z powodu awarii systemu kontroli temperatury w kabinie, zginęła z przegrzania i stresu w ciągu pięciu do siedmiu godzin od startu. Prawda o jej losie została ujawniona publicznie dopiero w 2002 roku. Jej misja, choć tragiczna, dostarczyła pierwszych kluczowych danych o reakcji organizmu na środowisko kosmiczne, dowodząc, że przetrwanie na orbicie jest możliwe.
Kolejną kluczową misją był Sputnik 5, wystrzelony 19 sierpnia 1960 roku, z suczkami Biełką i Striełką na pokładzie. Misja ta skupiała się już na bezpiecznym powrocie. Po 25-godzinnym locie Biełka, Striełka i ich towarzysze (myszy, szczury, muchy, rośliny) zostali bezpiecznie odzyskani. Było to monumentalne osiągnięcie: po raz pierwszy żywe stworzenia okrążyły Ziemię i wróciły całe. Ten sukces bezpośrednio utorował drogę dla historycznego lotu Jurija Gagarina, który odbył się niespełna osiem miesięcy później. Biełka i Striełka stały się międzynarodowymi celebrytkami, a jedno ze szczeniąt Striełki, Pushinka, stało się symbolem rzadkiej "dyplomacji kosmicznej" podczas zimnej wojny, podarowane rodzinie prezydenta Kennedy'ego.
Dane zebrane podczas tych misji były nieocenione dla projektowania systemów podtrzymywania życia i statków kosmicznych dla ludzi. Należy jednak pamiętać, że już w tamtych czasach misja Łajki wywołała globalne protesty, rodząc pytania o etykę. Z czasem nawet radzieccy naukowcy, jak Oleg Gazenko, wyrażali z tego powodu głęboki żal. Dziedzictwo psów kosmicznych jest złożone – ucieleśnia zarówno dążenie ludzkości do eksploracji, jak i ewoluujące sumienie społeczne w odniesieniu do etycznego traktowania zwierząt badawczych.
W Dniu Psa oddajemy cześć pamięci wszystkich tych psów z szacunkiem i wdzięcznością. Ich niezwykły, choć przymusowy, wkład w historię eksploracji kosmosu jest niezaprzeczalny, a ich historie nadal skłaniają do refleksji nad kosztami i triumfami postępu naukowego.
Na zdjęciach: (1) Biełka i Striełka, (2) Łajka
📸 Image credit: (1) Detlev van Ravenswaay/East News, (2) Unknown
3 months ago | [YT] | 830