Dr. Ye

#သင်နေ့စဉ်စားသုံးနေတဲ့ ဒီအစားအစာတွေက အသည်းကိုပျက်စီးစေနိုင်တယ်ဆိုတာ သိပြီးပြီလား?

-မင်္ဂလာပါခင်ဗျာ။ ကျွန်တော် ဒေါက်တာရဲ ပါ။ ဒီနေ့မှာတော့ ကျွန်တော်တို့အတွက် အရေးကြီးတဲ့ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါတစ်ခုဖြစ်တဲ့ အသည်းကို တိတ်တဆိတ် ထိခိုက်ပျက်စီးစေနိုင်တဲ့၊ နေ့စဉ်စားသုံးနေတဲ့ အစားအစာတွေအကြောင်း မျှဝေပေးချင်ပါတယ်။ အသည်းကို ထိခိုက်စေတဲ့အစားအစာတွေအကြောင်းမပြောခင်၊ အသည်းဟာ ကျွန်တော်တို့ ခန္ဓာကိုယ်အတွက် ဘယ်လောက်အရေးကြီးသလဲဆိုတာ အရင်ဆုံး ရှင်းပြချင်ပါတယ်။

-အသည်းကို ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ "စူပါကွန်ပျူတာ" ဒါမှမဟုတ် "အကြီးဆုံး ဓာတ်ခွဲခန်း" လို့ တင်စားနိုင်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အသည်းက ကျွန်တော်တို့ခန္ဓာကိုယ်အတွက် အရေးကြီးတဲ့ လုပ်ငန်းဆောင်တာပေါင်း (၅၀၀) ကျော်ကို နေ့စဉ်မရပ်မနား လုပ်ဆောင်ပေးနေလို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ အဓိက လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေကတော့ -
* အဆိပ်အတောက်စစ်ထုတ်ခြင်း : ကျွန်တော်တို့ သောက်လိုက်တဲ့ ဆေးဝါးတွေ၊ အရက်ဘီယာတွေနဲ့ အစားအသောက်တွေထဲက အဆိပ်အတောက်တွေကို သွေးထဲကနေ စစ်ထုတ်ပြီး ခန္ဓာကိုယ်ကနေ စွန့်ထုတ်ပေးပါတယ်။

* အာဟာရဓာတ်ချေဖျက်ခြင်း : စားလိုက်တဲ့ အစားအစာတွေကနေရရှိတဲ့ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်၊ အဆီ နဲ့ ပရိုတင်းဓာတ်တွေကို ခန္ဓာကိုယ်အတွက် လိုအပ်တဲ့ စွမ်းအင်နဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေအဖြစ် ပြောင်းလဲပေးပါတယ်။

* သည်းခြေရည်ထုတ်လုပ်ခြင်း : ကျွန်တော်တို့စားလိုက်တဲ့ အစားအစာထဲက အဆီတွေကို ချေဖျက်ဖို့အတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့ "သည်းခြေရည်" ကို ထုတ်လုပ်ပေးပါတယ်။
* ပရိုတင်းဓာတ်များထုတ်လုပ်ခြင်း : သွေးခဲစေတဲ့ ပရိုတင်းဓာတ်တွေ၊ ခန္ဓာကိုယ်ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးဖို့နဲ့ ရောဂါကာကွယ်ဖို့အတွက် လိုအပ်တဲ့ ပရိုတင်းအမျိုးမျိုးကို ထုတ်လုပ်ပေးပါတယ်။
* သိုလှောင်ခြင်း : သံဓာတ်၊ ဗီတာမင် A, D, E, K နဲ့ B12 လို အရေးကြီးတဲ့ ဗီတာမင်နဲ့ သတ္တုဓာတ်တွေကို ခန္ဓာကိုယ်က လိုအပ်တဲ့အချိန်မှာ အသုံးပြုနိုင်ဖို့အတွက် သိုလှောင်ပေးထားပါတယ်။
ဒီလိုအရေးကြီးတဲ့ လုပ်ငန်းတွေကို လုပ်ဆောင်ပေးနေတဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့`အသည်း’ ကျန်းမာနေဖို့ သိပ်အရေးကြီးပါတယ်။
လူတော်တော်များများက အရက်တစ်ခုတည်းကသာ အသည်းကိုပျက်စီးစေတယ်လို့ ထင်နေကြပေမယ့်၊ တကယ်တမ်းမှာတော့ ကျွန်တော်တို့ နေ့စဉ်စားသုံးနေတဲ့ တခြားအစားအစာတွေကလည်း အသည်းကျန်းမာရေးကို တိတ်တဆိတ် ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။

## ဒါဆို ဘယ်လိုအစားအစာတွေက အသည်းကို ထိခိုက်စေတာလဲ?
၁။ အချိုလွန်ကဲတဲ့ အစားအစာနဲ့ အချိုရည်များ -သကြားလုံး၊ ကိတ်မုန့်၊ ဘီစကစ်၊ အချိုရည်ဗူးတွေနဲ့ ဆိုဒါပါတဲ့အဖျော်ယမကာတွေဟာ အသည်းရဲ့ နံပါတ်တစ် ရန်သူတော်ပါပဲ။
-ကျွန်တော်တို့ စားလိုက်တဲ့ သကြားဓာတ်(glucose)တွေကို ခန္ဓာကိုယ်က စွမ်းအင်အဖြစ် ပြောင်းလဲအသုံးပြုပါတယ်။ အသုံးပြုပြီး ပိုလျှံနေတဲ့ သကြားဓာတ်တွေကို အသည်းက အဆီအဖြစ်ပြောင်းလဲ သိုလှောင်ပေးထားရပါတယ်။ အချိုတွေ အများကြီးစားတဲ့အခါ အသည်းမှာ အဆီတွေစုပုံလာပြီး "အသည်းအဆီဖုံးရောဂါ (Non-alcoholic fatty liver disease)" ကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာ ကြာလာရင် အသည်းရောင်ခြင်း၊ အသည်းခြောက်ခြင်းအထိ ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။

၂။ အဆီများတဲ့ အကြော်အလှော်များနဲ့ Fast Food များ -အာလူးကြော်၊ ကြက်ကြော်၊ ဟမ်ဘာဂါလို Fast Food တွေမှာ ပြည့်ဝဆီ (Saturated Fat) နဲ့ Trans Fat တွေ အများကြီးပါဝင်ပါတယ်။ ဒီအဆီတွေက အသည်းရဲ့လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေကို ဝန်ပိစေပြီး အသည်းရောင်ရမ်းခြင်းကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်၊ အသည်းမှာ အဆီတွေ စုပုံလာစေတတ်ပါတယ်။

၃။ ပြုပြင်ထားတဲ့ အသားများ (Processed Meats) -ဝက်အူချောင်း၊ ကြက်အူချောင်း၊ ဘေကွန်၊ အသားပြားတွေဟာ ကြာရှည်ခံအောင် ပြုပြင်ထားတဲ့အတွက် ဆားဓာတ်နဲ့ တာရှည်ခံဓာတုပစ္စည်းတွေ အများကြီးပါဝင်ပါတယ်။ ဒီအရာတွေက အသည်းရဲ့ အဆိပ်အတောက်စစ်ထုတ်တဲ့ လုပ်ငန်းကို ပိုမိုခက်ခဲစေပြီး အသည်းကို ပျက်စီးစေပါတယ်။

၄။ ဆား (ဆိုဒီယမ်) များတဲ့ အစားအစာများ -အသင့်စားခေါက်ဆွဲခြောက်၊ စည်သွပ်ဘူး၊ အာလူးကြော်ထုတ်တွေလို ဆားပါဝင်မှုများတဲ့ အစားအစာတွေက ခန္ဓာကိုယ်မှာ ရေဓာတ်ကို ပိုမိုစုပုံလာစေပြီး သွေးတိုးစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာ အသည်းကို သွယ်ဝိုက်သောနည်းလမ်းနဲ့ ပျက်စီးစေနိုင်ပြီး တခြားအင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းတွေကိုပါ ပြဿနာတွေ ဖြစ်လာစေနိုင်ပါတယ်။

၅။ အရက် ၊ ဘီယာ - ဒါကတော့ အားလုံးသိပြီးသားဖြစ်မှာပါ။ အရက်ဟာ အသည်းဆဲလ်တွေကို တိုက်ရိုက်ဖျက်ဆီးနိုင်တဲ့ အဓိကတရားခံပါ။ ပမာဏများများနဲ့ ရေရှည်သောက်သုံးခြင်းက အရက်ကြောင့်ဖြစ်တဲ့ အသည်းအဆီဖုံးခြင်း၊ အသည်းရောင်ခြင်းကနေ အသည်းခြောက်ခြင်းအထိ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

၆။ Refined Carbohydrates- ပေါင်မုန့်အဖြူ၊ ထမင်းဖြူ၊ ခေါက်ဆွဲဖြူတွေဟာ အမျှင်ဓာတ်နည်းပါးပြီး သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို မြန်မြန်မြင့်တက်နိုင်တာကြောင့် အသည်းမှာ အဆီပိုတွေ စုပုံလာဖို့ တွန်းအားပေးပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဆန်လုံးညို၊ ပေါင်မုန့်ညိုလို အမျှင်ဓာတ်များတဲ့ အစားအစာတွေကို ပြောင်းလဲစားသုံးသင့်ပါတယ်။

### နိဂုံးချုပ်အနေနဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အသည်းဟာ အသံတိတ်လုပ်သားတစ်ယောက်လိုပါပဲ။ မပျက်စီးမချင်း ရောဂါလက္ခဏာ သိပ်မပြတတ်ပါဘူး။
- ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့ရဲ့အသည်း ကျန်းမာနေစေဖို့အတွက် အပေါ်မှာပြောခဲ့တဲ့ အစားအစာတွေကို တတ်နိုင်သလောက်လျှော့ချပြီး၊ လတ်ဆတ်တဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ သစ်သီးဝလံနဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်တဲ့ အစားအစာတွေကို ဦးစားပေးစားသုံးခြင်းဖြင့် ကျန်းမာတဲ့အသည်းကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်ကြပါစေလို့ ဆန္ဒပြုလိုက်ပါတယ်။

သိလိုတဲ့မေးခွန်းများရှိရင် Comment မှာ မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်ခင်ဗျာ။ ဒီစာလေးက အကျိုးရှိတယ်ဆိုရင် ကိုယ်ချစ်ရတဲ့သူတွေကို Share လုပ်ပေးဖို့ မမေ့နဲ့နော်။ ❤️

အားလုံးပဲ ကျန်းမာကြပါစေခင်ဗျာ
ဒေါက်တာရဲ။

#DrYeHealthEducation
#LiverHealth
#LiverFunction
#HealthyEating
#FoodsToAvoid
#FattyLiver
#အသည်းကျန်းမာရေး
#အသည်းကိုထိခိုက်ပျက်စီးစေတဲ့
#ကျန်းမာရေးဗဟုသုတ
#ဒေါက်တာရဲ

1 month ago | [YT] | 76