MCN TV NEWS 3.0
"ပြောင်းလွဲ.." နေတာ.. "ပြောင်းလဲ.." ဖို့ မလွယ်ပါ။ မသိဘူး.. ကိုယ်ကတော့.. "ပြောင်းလွဲ..လွဲလွဲ" "ပြောင်းလဲ..လဲလဲ.." "ပြောင်း လဲ" မှာပဲ.. တည်းဖြတ်နေတုန်း.. မနက်ဖြန် ညပိုင်းလောက် Premiere Live တင်ပေးပါ့မယ်။ "ပြောင်းလဲ.." မှ ကို ဖြစ်မယ်.. ဆိုတဲ့ (Political Narrative) နဲ့ (Political Framing) တွေ အကြောင်း ဘာမှန်း မသိကြတဲ့.. မအူမလည် တဇောက်ကန်း.. တာဇံတွေလို လှိမ့်နေအောင် မခံရစေဖို့.. ပေါ့ပေါ့ပါးပါးနဲ့ နားလည်လွယ်အောင် ဘဝတွေပါ ရောထည့်ထားတာပါ။ဘောင်ခတ်ပြသမှုနဲ့ အပြောအဆို (Framing/Narrative) ယဉ်ကျေးမှု (Culture) တွေအကြောင်း... အစီအစဉ်ပေါင်းများစွာ.. ပြောထားပြီးပေမယ့်.. အိပ်၊ စား၊ ကာမလောက် သိတဲ့.. လူတွေလို.. မအူမလည် ဖြစ်.. "ငါတို့ကို ဆော်ကားနေတာ" လို့ မမြင်ကြစေဖို့.. ထုတ်နှုတ် တည်းဖြတ်ပြီး Comedy Show လေးတွေ လုပ်... ဘယ်လောက် ဆဲဆဲ.. အဆဲအဆို.. အခြိမ်းအခြောက်ပေါင်းများစွာကို သောက်ဂရုမစိုက်ပဲ အမုန်းခံ တင်ပေးနေတာ.. အနာဂတ်ပြည်ထောင်စု အတွက် ပြုစုပျိုးထောင်မှုပါ။ခက်တာက.. ထုံထုံထုံ ဆာဟူးရာ.. တဇောက်ကန်း.. တာဇံတွေဆိုတာက.. ဟာသ ဆိုရင်.. အငြိမ့်တို့.. ဇာတ်ပွဲတို့လောက် သိကြတာ.. Stand-Up တို့ Sit-Down တို့ဆိုတဲ့ Comedy Show ဆိုတာ.. ဘာမှန်းကို နားမလည်ကြဘူးလို့.. ထင်ပါရဲ့.. "မိုးဒီတို့.. မော့စ်တို့ကို ပြတ်လုံးတွေ ထုတ်ရကောင်းလားလို့.. ဆဲနေကြသလိုပဲ.." ထားပါတော့..အခု ပြောချင်တာက.. (Political Narrative) တို့ (Political Framing) တို့အကြောင်... နိုင်ငံတစ်ခုနဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်း တစ်ခုအတွက်.. သိပ် ကြောက်စရာကောင်းတဲ့ အရာတွေဖြစ်လို့.. နားလည်လွယ်အောင် နားလည်ထားသလို.. ပြန် ပြောပြချင်တယ်..ဘောင်ခတ်ပြသမှုနဲ့ အပြောအဆို (Framing/Narrative) တို့ဆိုတာ.. ရုပ်/သံ သတင်းစာ ပညာမှာတော့ မူကြိုအဆင့် အခြေခံ (က, ခ).. (A, B, C, D..) ပဲ.. ပြကွင်း.. ပြကွက်တစ်ခုကို ပြသဖို့.. ဘောင်ခတ်ပြိး ရိုက်ကူးတဲ့ (Framing) တိုင်းမှာ.. ဘာကြောင့် ရိုက်တယ်၊ ဘာကြောင့် ပြရတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက် (Reasoning) ရှိဖို့က "အသက်ဓာတ်" ပါ။ ဇာတ်လမ်း.. ဇာတ်ကြောင်း ပြောဆိုမှု (Narrative) ဆိုရင်လည်း ပြောဆိုနေတဲ့ ဇာတ်လမ်းဟာ "အတိတ်၊ ပစ္စုပ္ပန်၊ အနာဂါတ် ဆိုတဲ့ ကာလ ၃ ပါး ယန္တယားကျိုးကြောင်း ဆက်နွယ်မှုရှိတဲ့.. ယုဂ်တိတန်မှု (Logic) ဖြစ်ရမယ်ဆိုတာကလည်း "အသက်ဝိဉာဉ်" ဖြစ်တယ်။အဲဒါတွေနဲ့ပတ်သက်ရင် “အထင်အမြင်” (Opinion) တို့.. ဖြစ်ချင်တာတွေကို ပုံဖော် ပြောဆိုတာတို့နဲ့.. သိမှုူ တစ်ခုခုကိုပေးတဲ့ “အသိပညာ” (Knowledge) အကြားက ကွဲပြားမှုကို မသိကြသမျှ.. ဂျင်းတွေကြည့် ခံကြရတာမျိုးပါ။အဲ့ဒါကို ဆိုခရေတီး (Socrates) ကတော့.. “သိခြင်းသည် အထင်အမြင်ထက် ပိုကောင်းသည်” ဆို့ ဆိုခဲ့ဖူးပါတယ်။ "ဘာမှ မသိပေမယ့်.. သိတာ တစ်ခုတော့ ရှိတယ်။ အဲဒါက (Knowledge is better than opinion) သိခြင်းသည် အထင်အမြင်ထက်တော့ ပို၍ ကောင်းသည်။" လို့ မိန့်ဆိုခဲ့တာပါ။ဒီအကြောင်း ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ "ပြောမဆုံးပေါင် တော သုံးတောင်ပါပဲ.." ဒါပေမယ့်.. 'စာရှည်ကြီးတွေကြောက်တဲ့.. အီဗိုလာဇွမ်းဘီးတွေနဲ့ကတော့.. ဒိုးခပါပဲ.. ဒါပေမယ့်.. နည်းနည်းလောက် မိတ်ဆက်ပေးမှ ဖြစ်မယ်.. အဲ့ဒီ ရုပ်/သံ သတင်းစာပညာက လာတဲ့.. (Framing/Narrative) တို့ ဆိုတာတွေကို နိုင်ငံရေးမှာလည်း သုံးကြတဲ့အခါ.. - (Political Narrative) ဆိုတာ.. "လိုချင်ဖြစ်ချင်တဲ့ နိုင်ငံရေးပုံစံမျိုး အဖြစ်ပုံဖော်.. နှပ်ကြောင်းပေးပြီး ပြောဆိုမှုတွေဖြစ်တယ်.. " - (Political Framing) ဆိုတာကတော့.. "အဲ့ဒီ လိုချင်ဖြစ်ချင်တဲ့ နိုင်ငံရေးပုံစံမျိုးဖြစ်အောင် မြင်စေချင်တာတွေပဲ ဘောင်ခတ်ပြတဲ့ နိုင်ငံရေးပြကွက်တွေဖြစ်တယ်။အဲ့ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး နားလည်လွယ်အောင် (ဥပမာ ၂ ခု) ထုတ်ပြချင်တယ်.- ဥပမာ (၁) ဖက်ဆစ်စစ်တပ် အမြစ်ဖြတ်.. အဆုံးသတ်တိုက်ပွဲနဲ့ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုဖို့ တော်လှန်ရေးအစိုးရ "ပြောင်းလဲဖို့.." - ဥပမာ (၂) NLD တုန်းကလည်း အာဏာ အသိမ်းခံရမှာကိုတောင် တိုင်းပြည်ဆက်လက် "ပြောင်းလဲဖို့.." NLD ကို မဲပေးစို့.. လို့ဆိုတာမျိုးတွေပေါ့..လူပိန်းကြိုက် နိုင်ငံရေး ကြွေးကြော်သံ (Political Slogans) တွေအဆင့်အထိပဲ.. နောက်ဥပမာက..ဗြိတိသျှကိုလိုနီ စနစ်အောက်က လွတ်မြောက်ရေး "အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး" ဆိုတာတွေမှာ.. ၁။ အိန္ဒိယတွေ အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးဟာ.. ပါကစ်စတန်တို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ချ်တို့အတွက် မဟုတ်ဘူး.. အဲ့ဒီလိုပဲ.. မြန်မာတွေရဲ့ ဇာတိမာန်သီချင်းတွေနဲ့.. တဇောက်ကန်းအောင်ဆန်းတို့ ဆိုတာကလည်း "ပင်လုံစာချုပ်" မှာ လက်မှတ် ထိုးခဲ့မိတဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေအတွက်ကတော့.. ရွံရှာ ဆက်စုပ်ဖွယ်ရာ.. Story ကြီး တစ်ခုထက် ဘာမှ မပိုဘူး.. ဘာညာပေါ့လေ...
1 month ago | [YT] | 69
MCN TV NEWS 3.0
"ပြောင်းလွဲ.." နေတာ.. "ပြောင်းလဲ.." ဖို့ မလွယ်ပါ။ မသိဘူး.. ကိုယ်ကတော့.. "ပြောင်းလွဲ..လွဲလွဲ" "ပြောင်းလဲ..လဲလဲ.." "ပြောင်း လဲ" မှာပဲ.. တည်းဖြတ်နေတုန်း.. မနက်ဖြန် ညပိုင်းလောက် Premiere Live တင်ပေးပါ့မယ်။
"ပြောင်းလဲ.." မှ ကို ဖြစ်မယ်.. ဆိုတဲ့ (Political Narrative) နဲ့ (Political Framing) တွေ အကြောင်း ဘာမှန်း မသိကြတဲ့.. မအူမလည် တဇောက်ကန်း.. တာဇံတွေလို လှိမ့်နေအောင် မခံရစေဖို့.. ပေါ့ပေါ့ပါးပါးနဲ့ နားလည်လွယ်အောင် ဘဝတွေပါ ရောထည့်ထားတာပါ။
ဘောင်ခတ်ပြသမှုနဲ့ အပြောအဆို (Framing/Narrative) ယဉ်ကျေးမှု (Culture) တွေအကြောင်း... အစီအစဉ်ပေါင်းများစွာ.. ပြောထားပြီးပေမယ့်.. အိပ်၊ စား၊ ကာမလောက် သိတဲ့.. လူတွေလို.. မအူမလည် ဖြစ်.. "ငါတို့ကို ဆော်ကားနေတာ" လို့ မမြင်ကြစေဖို့.. ထုတ်နှုတ် တည်းဖြတ်ပြီး Comedy Show လေးတွေ လုပ်... ဘယ်လောက် ဆဲဆဲ.. အဆဲအဆို.. အခြိမ်းအခြောက်ပေါင်းများစွာကို သောက်ဂရုမစိုက်ပဲ အမုန်းခံ တင်ပေးနေတာ.. အနာဂတ်ပြည်ထောင်စု အတွက် ပြုစုပျိုးထောင်မှုပါ။
ခက်တာက.. ထုံထုံထုံ ဆာဟူးရာ.. တဇောက်ကန်း.. တာဇံတွေဆိုတာက.. ဟာသ ဆိုရင်.. အငြိမ့်တို့.. ဇာတ်ပွဲတို့လောက် သိကြတာ.. Stand-Up တို့ Sit-Down တို့ဆိုတဲ့ Comedy Show ဆိုတာ.. ဘာမှန်းကို နားမလည်ကြဘူးလို့.. ထင်ပါရဲ့.. "မိုးဒီတို့.. မော့စ်တို့ကို ပြတ်လုံးတွေ ထုတ်ရကောင်းလားလို့.. ဆဲနေကြသလိုပဲ.." ထားပါတော့..
အခု ပြောချင်တာက.. (Political Narrative) တို့ (Political Framing) တို့အကြောင်... နိုင်ငံတစ်ခုနဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်း တစ်ခုအတွက်.. သိပ် ကြောက်စရာကောင်းတဲ့ အရာတွေဖြစ်လို့.. နားလည်လွယ်အောင် နားလည်ထားသလို.. ပြန် ပြောပြချင်တယ်..
ဘောင်ခတ်ပြသမှုနဲ့ အပြောအဆို (Framing/Narrative) တို့ဆိုတာ.. ရုပ်/သံ သတင်းစာ ပညာမှာတော့ မူကြိုအဆင့် အခြေခံ (က, ခ).. (A, B, C, D..) ပဲ..
ပြကွင်း.. ပြကွက်တစ်ခုကို ပြသဖို့.. ဘောင်ခတ်ပြိး ရိုက်ကူးတဲ့ (Framing) တိုင်းမှာ.. ဘာကြောင့် ရိုက်တယ်၊ ဘာကြောင့် ပြရတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက် (Reasoning) ရှိဖို့က "အသက်ဓာတ်" ပါ။
ဇာတ်လမ်း.. ဇာတ်ကြောင်း ပြောဆိုမှု (Narrative) ဆိုရင်လည်း ပြောဆိုနေတဲ့ ဇာတ်လမ်းဟာ "အတိတ်၊ ပစ္စုပ္ပန်၊ အနာဂါတ် ဆိုတဲ့ ကာလ ၃ ပါး ယန္တယားကျိုးကြောင်း ဆက်နွယ်မှုရှိတဲ့.. ယုဂ်တိတန်မှု (Logic) ဖြစ်ရမယ်ဆိုတာကလည်း "အသက်ဝိဉာဉ်" ဖြစ်တယ်။
အဲဒါတွေနဲ့ပတ်သက်ရင် “အထင်အမြင်” (Opinion) တို့.. ဖြစ်ချင်တာတွေကို ပုံဖော် ပြောဆိုတာတို့နဲ့.. သိမှုူ တစ်ခုခုကိုပေးတဲ့ “အသိပညာ” (Knowledge) အကြားက ကွဲပြားမှုကို မသိကြသမျှ.. ဂျင်းတွေကြည့် ခံကြရတာမျိုးပါ။
အဲ့ဒါကို ဆိုခရေတီး (Socrates) ကတော့..
“သိခြင်းသည် အထင်အမြင်ထက် ပိုကောင်းသည်” ဆို့ ဆိုခဲ့ဖူးပါတယ်။
"ဘာမှ မသိပေမယ့်.. သိတာ တစ်ခုတော့ ရှိတယ်။ အဲဒါက (Knowledge is better than opinion) သိခြင်းသည် အထင်အမြင်ထက်တော့ ပို၍ ကောင်းသည်။" လို့ မိန့်ဆိုခဲ့တာပါ။
ဒီအကြောင်း ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ "ပြောမဆုံးပေါင် တော သုံးတောင်ပါပဲ.." ဒါပေမယ့်.. 'စာရှည်ကြီးတွေကြောက်တဲ့.. အီဗိုလာဇွမ်းဘီးတွေနဲ့ကတော့.. ဒိုးခပါပဲ.. ဒါပေမယ့်.. နည်းနည်းလောက် မိတ်ဆက်ပေးမှ ဖြစ်မယ်..
အဲ့ဒီ ရုပ်/သံ သတင်းစာပညာက လာတဲ့.. (Framing/Narrative) တို့ ဆိုတာတွေကို နိုင်ငံရေးမှာလည်း သုံးကြတဲ့အခါ..
- (Political Narrative) ဆိုတာ.. "လိုချင်ဖြစ်ချင်တဲ့ နိုင်ငံရေးပုံစံမျိုး အဖြစ်ပုံဖော်.. နှပ်ကြောင်းပေးပြီး ပြောဆိုမှုတွေဖြစ်တယ်.. "
- (Political Framing) ဆိုတာကတော့.. "အဲ့ဒီ လိုချင်ဖြစ်ချင်တဲ့ နိုင်ငံရေးပုံစံမျိုးဖြစ်အောင် မြင်စေချင်တာတွေပဲ ဘောင်ခတ်ပြတဲ့ နိုင်ငံရေးပြကွက်တွေဖြစ်တယ်။
အဲ့ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး နားလည်လွယ်အောင် (ဥပမာ ၂ ခု) ထုတ်ပြချင်တယ်.
- ဥပမာ (၁) ဖက်ဆစ်စစ်တပ် အမြစ်ဖြတ်.. အဆုံးသတ်တိုက်ပွဲနဲ့ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုဖို့ တော်လှန်ရေးအစိုးရ "ပြောင်းလဲဖို့.."
- ဥပမာ (၂) NLD တုန်းကလည်း အာဏာ အသိမ်းခံရမှာကိုတောင် တိုင်းပြည်ဆက်လက် "ပြောင်းလဲဖို့.." NLD ကို မဲပေးစို့.. လို့ဆိုတာမျိုးတွေပေါ့..
လူပိန်းကြိုက် နိုင်ငံရေး ကြွေးကြော်သံ (Political Slogans) တွေအဆင့်အထိပဲ.. နောက်ဥပမာက..
ဗြိတိသျှကိုလိုနီ စနစ်အောက်က လွတ်မြောက်ရေး "အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး" ဆိုတာတွေမှာ..
၁။ အိန္ဒိယတွေ အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးဟာ.. ပါကစ်စတန်တို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ချ်တို့အတွက် မဟုတ်ဘူး.. အဲ့ဒီလိုပဲ..
မြန်မာတွေရဲ့ ဇာတိမာန်သီချင်းတွေနဲ့.. တဇောက်ကန်းအောင်ဆန်းတို့ ဆိုတာကလည်း "ပင်လုံစာချုပ်" မှာ လက်မှတ် ထိုးခဲ့မိတဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေအတွက်ကတော့.. ရွံရှာ ဆက်စုပ်ဖွယ်ရာ.. Story ကြီး တစ်ခုထက် ဘာမှ မပိုဘူး.. ဘာညာပေါ့လေ...
1 month ago | [YT] | 69