MCN TV NEWS 3.0

မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီစနစ် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးနှင့် အာဏာခွဲဝေမှု ဒဿန
________________________________________
၂၀၁၂ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေခုံရုံး (Constitutional Tribunal of the Union) နှင့် လွှတ်တော် (Hluttaw) များအကြားပဋိပက္ခမှ အာဏာခွဲဝေမှုနှင့် ဒီမိုကရေစီစနစ် ပျက်သုန်းခဲ့ရမှုများအား ဂျွန်လော့ခ် (John Locke) မွန်တက်စကျူးအော် (Montesquieu) တို့၏ ဒဿနရှု့ဒေါင့်မှ အနာဂတ်အတွက် နက်နဲစွာ ထိုးထွင် ဆင်ချင် လေ့လာဆန်းစစ်ချက်စာတမ်း

(An In-Depth Analytical Research Paper for the Future: Examining the Demise of Power Separation and Democratic Systems from the 2012 Conflict between the Constitutional Tribunal of the Union and the Hluttaws through the Philosophical Lenses of John Locke and Montesquieu)
________________________________________
သုတေသန စာတမ်းပြုစုသူ
အံ့ဘုန်းမြတ်
ahuntphone.myat@gmail.com
ပြုစုသည့်နေ့စွဲ: ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်
________________________________________

အကျဉ်းချုပ် (Abstract)

ဤသုတေသနသည် ဂျွန်လော့ခ် (John Locke)[^1] ၏ ဥပဒေပြုရေး အမြင့်ဆုံးအာဏာနှင့် မွန်တက်စကျူးအော် (Montesquieu)[^2] ၏ Trias Politica[^3] သီအိုရီတို့က အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို မည်သို့ ပုံဖော်ခဲ့သည်ကို လေ့လာဆန်းစစ်သည်။ အာဏာစုစည်းမှုသည် အာဏာရှင်စနစ်ဖြစ်သည်ဟူသော Montesquieu ၏ သတိပေးချက်ကို အခြေခံ၍ အမေရိကန်စနစ်သည် တရားသူကြီးများအား တစ်သက်တာရာထူးနှင့် ဥပဒေပြန်လည်သုံးသပ်ပိုင်ခွင့် (Judicial Review)[^4] ဖြင့် ခိုင်မာသော Checks and Balances[^5] စနစ်ကို တည်ဆောက်ခဲ့သည် 1။ ယင်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက မြန်မာနိုင်ငံ၏ ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေခုံရုံး (CTU)[^6] အရေးအခင်းသည် အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ ခံတပ်များ (တိုတောင်းသော သက်တမ်း၊ နိုင်ငံရေး ခန့်အပ်မှု) အားနည်းခြင်းနှင့် နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းများအကြား အပြန်အလှန် လေးစားမှု (Mutual Restraint) ပျက်သုဉ်းခြင်းတို့ကြောင့် တရားစီရင်ရေး လွတ်လပ်မှု ပြိုလဲခဲ့ပုံကို ပြသခဲ့သည် 3။ ဤပြိုလဲမှုသည် နိုင်ငံရေး အာဏာစုစည်းမှုကို တရားဝင်စေပြီး နောက်ဆုံးတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းယူမှုသို့ ဦးတည်စေသည့် လမ်းကြောင်းကို ဖော်ဆောင်ခဲ့သည် 5။ ဤသုတေသနသည် အနာဂတ် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် Montesquieu ၏ ဒဿနကို အသက်သွင်းရန် တရားသူကြီးများ၏ သီလ (Virtue)[^16]၊ လွတ်လပ်သော ခန့်အပ်ပုံစနစ်နှင့် တရားစီရင်ရေး၏ ဘဏ္ဍာရေး လွတ်လပ်ခွင့်တို့သည် အဘယ်ကြောင့် မရှိမဖြစ်လိုအပ်ကြောင်း မဟာဗျူဟာမြောက် သင်ခန်းစာများ ပေးအပ်ရန် ရည်ရွယ်သည်။
________________________________________

အာဏာခွဲဝေမှု ဒဿန၏ အနှစ်ချုပ်နှင့် တည်ငြိမ်မှု

အာဏာခွဲဝေမှုဒဿနသည် Locke ၏ ဥပဒေပြုရေး အမြင့်ဆုံးအာဏာမှသည် Montesquieu ၏ တရားစီရင်ရေး လွတ်လပ်မှုအပေါ် အလေးပေးသည့် Trias Politica အထိ ဆင့်ကဲဖြစ်ပေါ်လာသည် 1။ အမေရိကန် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေသည် ဤဒဿနနှစ်ခုကို ပေါင်းစပ်ကာ၊ အာဏာရှင်စနစ်ကို ကာကွယ်ရန် ရည်ရွယ်သည့် လက်တွေ့ကျသော Checks and Balances စနစ်ကို Madison ၏ နိယာမ ("Ambition must be made to counteract ambition") အတိုင်း အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည် 6။ ဤစနစ်သည် ဥပဒေပြုရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေးနှင့် တရားစီရင်ရေး အာဏာများကို အချင်းချင်း ပိုင်ဆိုင်မှုနယ်ပယ်များ ကျူးကျော်နိုင်စေခြင်းဖြင့် နိုင်ငံရေး လွတ်လပ်ခွင့်ကို ထာဝရ ကာကွယ်ပေးနေသည် 2။
________________________________________
ကောက်ချက်နှင့် အကြံပြုချက်များ

မြန်မာ့နိုင်ငံရေးအတွက် သင်ခန်းစာ

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေခုံရုံးအရေးအခင်းမှ ရရှိသော အဓိက သင်ခန်းစာများမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။
၁။ ဒီမိုကရေစီစနစ်နှင့် အာဏာခွဲဝေမှုများအား ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန်
Montesquieu ၏ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်အတိုင်း အာဏာစုစည်းမှုသည် အာဏာရှင်စနစ်၏ အဓိပ္ပာယ် ဖြစ်သည် 7။ ဒီမိုကရေစီစနစ် ရှင်သန်ရန်အတွက် ဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများသည် နိုင်ငံရေး အင်အားစုများ၏
အပြန်အလှန် လေးစားမှု (Mutual Restraint) ကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ရမည် 53။ Montesquieu ၏ ဒဿနကို လက်တွေ့အသက်သွင်းရန်အတွက် တရားသူကြီးများကို နိုင်ငံရေး ဖိအားများမှ ကာကွယ်ပေးနိုင်သော
အတွင်းပိုင်းနှင့် ပြင်ပပိုင်း ခံတပ်များ ကို တပြိုင်နက်တည်း တည်ဆောက်ရမည် 60။
၂။ ဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာ ခံတပ်များကြံ့ခိုင်ရေး
အမေရိကန်၏ ရာသက်ပန်ရာထူးသက်တမ်းနှင့် Judicial Review ကဲ့သို့သော အစီအမံများသည် တရားစီရင်ရေးကို အခြားအာဏာများနှင့် တန်းတူအင်အားရှိစေသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အနာဂတ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတွင် ဤခံတပ်များကို ခိုင်မာစွာ ထည့်သွင်းရမည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ် CTU အရေးအခင်း၏ အဓိက အရင်းခံပြဿနာမှာ ဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာ ခံတပ်များ၏ အားနည်းချက် (တိုတောင်းသော သက်တမ်း၊ နိုင်ငံရေးအရ ခန့်အပ်မှု) ကြောင့် ဖြစ်သည် 14။

ကောက်ချက်
မြန်မာနိုင်ငံ၏ အနာဂတ် ဒီမိုကရေစီစနစ် ရှင်သန်မှုသည် ဥပဒေများကို ထိရောက်စွာ စစ်ဆေးနိုင်ပြီး နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းများ၏ စိတ်လိုလက်ရ လုပ်ဆောင်မှုများကို တရားဥပဒေ၏ စံနှုန်းများအတိုင်း တားဆီးနိုင်သည့် လွတ်လပ်သော တရားစီရင်ရေးအဖွဲ့၏ စွမ်းဆောင်ရည် အပေါ် မူတည်ပါသည်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများသည် တရားသူကြီးများ၏ သီလ (Virtue)၊ ပညာနှင့် ဂုဏ်သိက္ခာကို အလေးပေးပြီး၊ ၎င်းတို့အား နိုင်ငံရေးဖိအားများမှ ကာကွယ်ပေးနိုင်သည့် အစီအမံများကို ဦးစားပေးရမည်။

အကြံပြုချက်များ

မြန်မာနိုင်ငံ၏ အနာဂတ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ လိုအပ်ချက်များအတွက် အောက်ပါ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများကို အကြံပြုအပ်ပါသည်။
၁။ လွတ်လပ်သော ခန့်အပ်ပုံစနစ်: နိုင်ငံရေးဩဇာလွှမ်းမိုးမှုမှ ကင်းဝေးသော တရားရေးရာ ဝန်ဆောင်မှု ကော်မရှင် (Independent JSC) 60 ဖြင့်သာ တရားသူကြီးများ ခန့်အပ်ခြင်း။

၂။ တရားစီရင်ရေး လွတ်လပ်မှု ခိုင်မာစေခြင်း: တရားသူကြီးများအား နိုင်ငံရေးဖိအားများမှ လွတ်လပ်စွာ ဆုံးဖြတ်နိုင်ခွင့်နှင့်အတူ သက်တမ်း (၁၀ နှစ်မှ ၁၅ နှစ်) ပေးအပ်ခြင်း၊ ရာထူးများကို အဆင့်လိုက် (Staggered) ခန့်အပ်ခြင်း နှင့် ဘဏ္ဍာရေး လွတ်လပ်ခွင့် (Fiscal Autonomy) ပေးခြင်းတို့ဖြင့် ကာကွယ်ခြင်း 14။

၃။ ဂုဏ်သိက္ခာရှိသော တရားရုံးအဖွဲ့: ဥပဒေပညာတွင် ကျွမ်းကျင်ပြီး ဂုဏ်သိက္ခာရှိသော တရားသူကြီးများကို ခန့်အပ်ခြင်းဖြင့် လူထု၏ ယုံကြည်မှုကို ပြန်လည်ရရှိစေခြင်း 58။

ဆက်လက် သုတေသန အကြံပြုချက်များ
၁။ Locke ၏ ဖက်ဒရယ် အာဏာနှင့် ခေတ်ပြိုင်ပြဿနာများ: ဂျွန်လော့ခ်က ဥပဒေပြုရေးသည် အမြင့်ဆုံးအာဏာဟု သတ်မှတ်ခဲ့သော်လည်း 10၊ ခေတ်သစ်တွင် အမေရိကန် ကွန်ဂရက်က
ဥပဒေပြုခွင့် (Nondelegation) အာဏာကို အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ အေဂျင်စီများ (Executive Agencies) သို့ လွှဲပြောင်းပေးခြင်းကြောင့် အုပ်ချုပ်ရေးအာဏာ ကြီးထွားလာပုံကို လေ့လာခြင်း 48။

၂။ Checks and Balances စနစ်၏ ဒဿနပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများ: Montesquieu ၏ စင်ကြယ်သော ခွဲခြားမှု (Pure Separation) အယူအဆနှင့် ဂျိမ်းစ် မက်ဒီဆင်၏ "ဆန္ဒကို ဆန္ဒဖြင့် တန်ပြန်စေခြင်း" (Ambition must counteract ambition) ဟူသော လက်တွေ့ကျသော ဟန်ချက်ညီစေမှု (Balance) စနစ်ကြားရှိ ကွာဟချက်ကို နှိုင်းယှဉ်လေ့လာခြင်း 54။

၃။ တရားစီရင်ရေး၏ ငွေကြေးလွတ်လပ်မှုနှင့် အကျင့်ပျက်ခြစားမှု: တရားစီရင်ရေး၏ ဘဏ္ဍာရေး လွတ်လပ်မှု (Fiscal Autonomy) မရှိခြင်းသည် တရားသူကြီးများ၏ သမာဓိ (Integrity) နှင့် အကျင့်ပျက်ခြစားမှု အန္တရာယ်အပေါ် မည်သို့ သက်ရောက်မှုရှိသည်ကို နှိုင်းယှဉ်လေ့လာခြင်း 55။

www.academia.edu/144703516/%E1%80%99%E1%80%BC%E1%8…

www.mediafire.com/file/6zho2ndzsfjn2ya/%25E1%2580%…

https://www.youtube.com/watch?v=iT0PW...

https://www.youtube.com/watch?v=HMsn-...

3 weeks ago | [YT] | 48