Prof.Dr.Serdar Akgün

Hem öğretmek hem de bilgileri tazelemek ve gözden geçirmek için önce eğitim amaçlı öğrencilere yönelik başlayan yayınlarım şimdi genel topluma yönelik GÜNCEL SAĞLIK videolarına dönüştü.
Sorgulayarak ve araştırarak elde ettiklerimi sizlere sunuyorum. Ayrıca SERDAR AKGÜN TIP VİDEOLARI isimli bir de 2.eğitim kanalım var. Eğer gerçekten işin tıbbi temelini öğrenmek isterseniz ikinci kanalıma bakabilirsiniz.Buradan yeni videolar ile size seslenmeye devam edeceğim.Sağlıcakla kalınız.
Academic Hospital 216 651 00 00.


Prof.Dr.Serdar Akgün

TRİGLİSERİD NASIL DÜŞÜRÜLÜR?
Trigliseridiniz yüksekse önce aşağıdaki tablodan tetkik sonuçlarınızı kontrol ediniz.


Trigliserid nasıl düşürülür?


📊 Trigliserid Değerleri
Değer
Anlamı
<150
Normal
150–190
Sınırda
200–499
Yüksek
≥500
Çok yüksek ⚠️


🔍 Güncel Bulgular

🍞 Rafine karbonhidratlar (beyaz ekmek, şeker) uzak durulmalı.
🥗 1Şeker ve rafine karbonhidratı kes (EN ÖNEMLİ ADIM)
Trigliseridi en çok yükselten şey şekerdir.
❌ Kaçınılması gerekenler:
Şekerli içecekler, meyve suları


Beyaz ekmek, beyaz pirinç


Tatlı, hamur işi


Paketli atıştırmalıklar


✅ Yerine:
Tam tahıl (az miktar)


Sebze ağırlıklı beslenme


Baklagiller


📉 2–4 haftada ciddi düşüş sağlar


🥚 Yumurta
Çelişkili bulgular.


Net bir “zararlı” ya da “tamamen güvenli” sonucu yok
İlk etapta tamaen uzak durulduktan sonra kan tetkiki ile kontrol edilmeli.



🌱 Bitki ağırlıklı beslenme
Sağlıklı kompleks karbonhidrat içeren bitkisel diyetler:


KVH riskini düşürüyor


Lif + antioksidan etkisi ön planda



🐟 Omega-3 (çok kritik bulgu)
REDUCE-IT çalışması:


Trigliserid ↓ %21,6


Kalp olayları ↓ %26,1


Omega-3 indeksi ≥ %4 (EPA + DHA):


Koroner plak ilerlemesini önlüyor



🍺 Alkolü bırak veya ciddi azalt
⚠️ Az alkol bile trigliseridi uçurur
Özellikle bira ve rakı



⚖️ %5–10 kilo vermek yeter
Büyük diyetler gerekmez


Göbek çevresi küçülmesi = trigliserid düşüşü



🍎 Fruktoz tuzağına dikkat
❌ Aşırı meyve + bal + pekmez = yükseltir
✅ Günde 1–2 porsiyon meyve yeter
🚶‍♂️ 4️⃣ Hareket şart (ilaç kadar etkili)
Haftada en az 150 dk yürüyüş


Bisiklet, yüzme çok etkili

🧠 Ne yapmalı?
Bilimsel kanıta göre:
❌ Azalt / çıkar
Doymuş yağ


Rafine karbonhidrat


Trans yağ (tamamen çıkar)


✅ Artır
Sebze & meyve


Tam tahıl


Az yağlı süt ürünleri


Balık ve omega-3 yağ asitleri



🫒 🥗 EN GÜÇLÜ ÖNERİ
Akdeniz diyeti
✔️ LDL düşürür
✔️ Kalp riskini azaltır
✔️ Toplam riskii düşürür



🔥
Şeker ve rafine karbonhidratı azalt, trans yağı sil, doymuş yağı sınırlı tut, sebze-balık-zeytinyağı ağırlıklı Akdeniz diyeti uygula; yüksek doz omega-3 trigliseridi düşürür ve kalbi korur.


#trigliseridnasıldüşürülür
#trigliserid

trigliserid, triglisrerid neden yükselir,
trigliserid nasıl düşürülür, trigliserid, trigliserid nasıl düşürülür, trigliserid düşürme yolları, trigliserid yüksekliği, trigliserid neden yükselir, trigliserid diyeti, trigliserid beslenme, trigliserid düşüren yiyecekler, trigliserid düşüren diyet, trigliserid ve kalp hastalığı, trigliserid ve damar tıkanıklığı, trigliserid kaç olmalı, trigliserid normal değerleri, trigliserid egzersiz, yürüyüş ve trigliserid, trigliserid ve kilo verme, göbek yağı ve trigliserid, trigliserid ve şeker ilişkisi, rafine karbonhidrat ve trigliserid, fruktoz ve trigliserid, alkol ve trigliserid, bira trigliserid artırır mı, omega 3 ve trigliserid, balık yağı trigliserid düşürür mü, EPA DHA trigliserid, Akdeniz diyeti trigliserid, zeytinyağı ve trigliserid, lifli beslenme trigliserid, bitkisel beslenme trigliserid, insülin direnci ve trigliserid, metabolik sendrom trigliserid, trigliserid ilaç tedavisi, fibrat trigliserid, statin ve trigliserid, çok yüksek trigliserid, pankreatit riski trigliserid

1 week ago | [YT] | 89

Prof.Dr.Serdar Akgün

🔍 BU NEDİR?
ÖNEMLİ!
Tek bir tırnak etkilenmiş


Tırnak boyunca uzanan kahverengi/siyah bant


Tırnak kökünden (matriks) başlayıp uca doğru ilerler


Asimetri + tek lezyon = DİKKAT TEHLİKE
🧠 Melanom nedir?
Melanom, deriye (veya tırnak, göz, ağız içi gibi bölgelere) rengini veren melanosit adlı hücrelerden gelişen, en tehlikeli cilt kanseri türlerinden biridir.

🔬 Nereden çıkar?
Melanositler şu bölgelerde bulunur:
Deri


Tırnak altı (subungual melanom)


Göz içi (oküler melanom)


Ağız, burun, genital bölge mukozası



⚠️ Neden tehlikelidir?
Hızlı yayılabilir (lenf bezleri ve organlara)


Erken dönemde fark edilmezse hayati risk oluşturur


Ama erken yakalanırsa büyük oranda tedavi edilebilir



🔍 Nasıl fark edilir?
Genelde bir ben veya koyu leke ile başlar:
ABCDE kuralı
A – Asimetri: İki yarısı aynı değil


B – Border (Kenar): Düzensiz, girintili çıkıntılı


C – Color (Renk): Siyah, kahverengi, gri, mavi gibi çok renkli


D – Diameter (Çap): 6 mm’den büyük


E – Evolving (Değişim): Büyüme, renk/şekil değişimi, kanama


📌 Tırnakta ise:
Tek tırnakta koyu çizgi


Zamanla genişleme


Tırnak kenarına taşan pigment (Hutchinson bulgusu)



🌞 Kimlerde daha sık?
Açık tenliler


Çok sayıda beni olanlar


Şiddetli güneş yanığı öyküsü olanlar


Solaryum kullananlar


Ailede melanom öyküsü olanlar



🧪 Tanı nasıl konur?
Dermatolojik muayene


Kesin tanı: biyopsi
🛡️ Önlenebilir mi?
Tamamen önlenemez ama risk azaltılabilir:
Güneşten korunma ☀️


Solaryumdan kaçınma


Ayda 1 kez ben ve tırnak kontrolü


Şüpheli lezyonda gecikmeden doktora başvurma

TIRNAK

Şüpheyi artıran durumlar:


Tek parmakta görülmesi


Bantın kök tarafında genişlemesi


Düzensiz kenarlar


Tırnak bozulması


Hutchinson bulgusu
(pigmentin tırnak kenarına/deriye taşması)


❌ Ayırıcı tanıda ama daha az olası
Benign melanonişi
(genelde birden fazla tırnak, simetrik)


İlaçlara bağlı pigmentasyon


Etnik / fizyolojik melanonişi


🧠 Tek cümlelik klinik mesaj
👉 Tek tırnakta uzunlamasına koyu bant varsa, aksi kanıtlanana kadar subungual melanom kabul et → biyopsi şart.
🔥 Neden önemli?
Tırnak altı melanomu çoğu zaman
tırnakta sonradan çıkan ya da zamanla değişen koyu bir çizgi olarak başlar.
Bu yüzden “basit bir renk değişimi” gibi görünse bile çok dikkatli olmak gerekir.

⚠️ Şüpheyi artıran durumlar
Aşağıdakilerden biri bile varsa önemlidir:
Sadece tek tırnakta görülmesi


Çizginin tırnak dibinde daha geniş olması


Çizginin kenarlarının düzgün olmaması


Tırnağın şeklinin bozulması, kırılması


Koyu rengin tırnak kenarına veya çevredeki deriye taşması
(bu durum Hutchinson bulgusu olarak bilinir)



❌ Ama her koyu çizgi kanser değildir
Daha sık görülen ve genelde zararsız nedenler:
Masum tırnak koyulaşması
(çoğu zaman birden fazla tırnakta ve simetrik olur)


İlaçlara bağlı tırnak renk değişiklikleri


Ten rengine bağlı doğal tırnak koyulaşması



🧠 Akılda klaması gerkenler:
👉 Tek bir tırnakta boydan boya uzanan koyu bir çizgi varsa,
“önemsizdir” denmez.
Kanser olma ihtimali dışlanana kadar mutlaka biyopsi yapılmalıdır.




tırnak, tırnak sağlığı, kanser, tırnaktaki çizgiler, tırnakta kararma, cilt, cilt kamseri, kamser, facebook, post, serdar akgün, sağlık, doktor, melanom,dikkat

1 week ago | [YT] | 84

Prof.Dr.Serdar Akgün

Manikür? komplikasyonu.

Uzun yıllardan sonra bugün bie hastada DOLAMA ‘’paronişi’’ gördüm. Asıl önemli olan manikür ve pedikür yaptırıken ‘’steril koşullara’’ uyan bir yerde yaptrımanız.
Fotoğraf başka bir kaynaktan.


DOLAMA NEDİR?
📌 PARONİŞİ NEDİR?
Tırnak kenarında oluşan iltihaplı enfeksiyondur.
En sık tırnak eti koparma, tırnak yeme ve manikür sonrası görülür.

🔴 BELİRTİLER
▫️ Tırnak çevresinde kızarıklık
▫️ Şişlik
▫️ Ağrı – zonklama
▫️ Isı artışı
▫️ İleri aşamada irin

🦠 NEDEN OLUR?
✔️ Tırnak yeme
✔️ Et koparma
✔️ Manikür sırasında cilt kesilmesi
✔️ Sürekli ıslak eller
✔️ Dar ayakkabı (ayak tırnağı)

⏱️ AKUT vs KRONİK
🟥 Akut paronişi
→ Ani başlar, ağrılıdır
→ Genelde bakteriyel
🟧 Kronik paronişi
→ Haftalar sürer
→ Çoğu zaman mantar (Candida)

💊 TEDAVİ
✔️ Ilık su + antiseptik banyolar
✔️ Bölgeyi kuru tutmak
✔️ Gerekirse antibiyotik / mantar kremi
✔️ İrin varsa doktor tarafından boşaltma

⚠️ NE ZAMAN DOKTORA?
❗ İrin varsa
❗ Şiddetli ağrı varsa
❗ Diyabet hastasıysan
❗ 2–3 günde düzelmezse

🛡️ KORUNMA
✔️ Tırnak eti koparma
✔️ Tırnak yeme
✔️ Uzun süre ıslak bırakma
dolama, paronişi, paronişi nedir, dolama nedir, tırnak kenarı iltihabı, tırnak dibi iltihabı, tırnak eti enfeksiyonu, dolama belirtileri, dolama neden olur, dolama tedavisi, paronişi belirtileri, paronişi tedavisi, tırnak çevresi enfeksiyonu, tırnak eti şişmesi, tırnak kenarı kızarıklık, tırnak kenarı ağrısı, irinli dolama, akut paronişi, kronik paronişi, mantar paronişi, bakteriyel paronişi, tırnak yeme dolama, manikür sonrası dolama, ayak tırnağı dolama, el tırnağı dolama, tırnak sağlığı, el sağlığı, enfeksiyon

#dolamanedir

1 week ago | [YT] | 38

Prof.Dr.Serdar Akgün

Telomerler Nedir? Telomer Neden Önemlidir?

Ayakkabı bağının ucundaki plastik parça nasıl bağın açılmasını önlüyorsa, telomerler de DNA’nın zarar görmesini engeller.Telomerler, kromozomlarımızın uçlarında bulunan koruyucu kapaklar gibidir.
Her hücre bölündüğünde telomerler biraz kısalır. Telomerler çok kısaldığında hücre artık bölünemez ve yaşlanır. Bu yüzden telomer uzunluğu, hücrelerin ve dolaylı olarak vücudun yaşlanma hızını etkiler.
Yıllar içerisinde hem Sağlık eğitimi hem de genel toplum için hazırladığım çok ama çok sayıda birikmiş yazım var. Bu yazıları şimdi Facebook üzerinden paylaşıyorum.
Birikmiş çok sayıda yazı var?
Telomeraz Nedir?
Telomeraz, telomerleri tamir eden ve uzatan bir enzimdir.
Genelde:
Üreme hücrelerinde


Bazı kök hücrelerde


Bağışıklık hücrelerinin bir kısmında aktiftir


Vücut hücrelerinin çoğunda telomeraz kapalıdır. Bu aslında bir güvenlik önlemidir, çünkü sınırsız hücre bölünmesi kanser riskini artırabilir.
Uzun Telomer, Daha Uzun ve Sağlıklı Yaşam mı?
Araştırmalar şunu gösteriyor:
Uzun telomerlere sahip kişiler ortalama olarak daha uzun yaşıyor


Kronik hastalık riski daha düşük olabiliyor


Yaşam kalitesi genellikle daha iyi


Ama önemli bir denge var 👇
TELOMER UZATMASI

👉 Telomerler çok uzarsa, hasarlı hücreler de yaşamaya devam edebilir
👉 Bu durum kanser riskini artırabilir
Yani amaç:
❌ Telomerleri sınırsız uzatmak değil
✅ Telomer kısalmasını yavaşlatmak

Telomerler Neden Kısalır?
Telomer Kısalması:
Telomerleri en çok yıpratanlar:
Kronik stres


Uykusuzluk


Hareketsiz yaşam


İşlenmiş ve sağlıksız beslenme


Karın bölgesi yağlanması


Sigara, çevresel toksinler



Telomerler Doğal Yolla Nasıl Korunur?
Bilimsel çalışmalara göre yaşam tarzı gerçekten fark yaratıyor 👇
🥗 Beslenme
Akdeniz tipi beslenme (sebze, meyve, baklagil, zeytinyağı, balık)


Antioksidanlardan zengin gıdalar


B, C, E vitaminleri


“Telomer içeren besin” yok ama telomeri koruyan beslenme var

🧘‍♀️ Stres Yönetimi
Meditasyon


Nefes egzersizleri


Öz şefkat çalışmaları: İnsanın en kötü davrandığı kişi kendisidr.
Stres azaldıkça telomer hasarı da azalıyor.



🏃‍♂️ Fiziksel Aktivite
Düzenli yürüyüş


Orta düzey egzersiz
Hareket edenlerde telomerler daha yavaş kısalıyor.



😴 Uyku
Süreden çok kalite önemli


Uykusuzluk telomerleri yıpratıyor



Sonuç
👉 Telomerler yaşlanma saatimiz gibidir.
👉 Onları mucizevi şekilde uzatmak değil, yıpratmamayı öğrenmek gerçek gençliktir.
👉 Sağlıklı beslenme, stres yönetimi, uyku ve hareket; telomerlerin en iyi dostudur.


telomer, telomer nedir, telomer uzunluğu, telomeraz, hücresel yaşlanma, biyolojik yaş, sağlıklı yaşlanma, genç yaş almak, hücre yenilenmesi, hücre yaşlanması, epigenetik, uzun yaşam, yaşam süresi, oksidatif stres, kronik stres, bağışıklık sistemi, kanser riski, hücre bölünmesi, DNA hasarı, Akdeniz tipi beslenme, antioksidan beslenme, telomer diyeti, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, meditasyon, stres yönetimi, uyku kalitesi, inflamasyon, hücre sağlığı


#telomer
#telomeraz
#sağlıklıyaşlanma
#gençyaşalmak
#biyolojikyas
#uzunyaşam
#hücreselyaşlanma
#hücresağlığı
#epigenetik

#iyiyaşa
#akdenizdiyeti
#sağlıklibeslenme
#antioksidan
#stresyönetimi
#meditasyon
#egzersiz
#uykukalitesi
#yaşamkalitesi
#longevity

2 weeks ago | [YT] | 122

Prof.Dr.Serdar Akgün

SİRKE VE BİBERİYE NE YAPAR?


Kadim topraklarımızdan gelen bu iki doğal şifa kaynağı.


MERAK EDİYORUM ARAŞTIRIYORUM.
DERLEDİĞİM BİLGİLERİ AKTARIYORUM.


Biberiye ile sirke birlikte kullanıldığında eski usul ama işe yarar birçok fayda sağlar.
En çok saç, cilt, sindirim ve temizlik için kullanılır.


**Sadece bilgilendirme amaçlıdır. Kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışınız.




🌿 Biberiye ne işe yarar?
Kan dolaşımını artırır → saç diplerini canlandırır


Mikrop kırıcıdır → kepek, sivilce gibi sorunlara iyi gelir


Kasları biraz gevşetir → ağrı, tutulma hissini azaltır


Kokusu zihni açar → dikkat, odak artar



🍎 Sirke ne işe yarar?
Mikrop öldürür


Sindirimi destekler


Kan şekerini hafif dengeler


Cilt ve saçta yağ dengesini sağlar



🌿🍎 Birlikte kullanınca ne olur?
Tercihan ELMA SİRKESİ.
✅ Saç için
Kepeği azaltır


Saçı parlatır


Saç diplerini rahatlatır
👉 Saç dökülmesi için halk arasında çok kullanılır


✅ Cilt için
Sivilceye meyilli ciltte denge sağlar


Yağı ve kiri temizler
⚠️ Mutlaka sulandırarak


✅ Kas – eklem için (haricen)
Ovunca hafif rahatlama verir


Soğuk algınlığında göğse sürülür (eskiden)


✅ Mide – sindirim için
Yemekten önce az miktar → şişkinliği azaltabilir.
✅ Hafızaya yardımcı.
Bilişsel fonksiyonları destekler. Odaklanmaya yardımcı.


✅ Ev temizliği
Doğal temizlik malzemesi


Kötü kokuları alır.



🧴 Nasıl yapılır? (En basit haliyle)
Biberiye sirkesi
Bir kavanoza biberiye koy


Üzerini elma sirkesiyle doldur


Kapa, 2–3 hafta beklet


Süz, kullan



🧪 Nasıl kullanılır?
Saç durulama:
1 bardak su + 1 yemek kaşığı


Cilt silme:
1 bardak su + 1 yemek kaşığı


İçmek için:
1 bardak su + 1 çay kaşığı (herkes için şart değil)



⚠️ Dikkat
Asla saf sürme / içme


Hassas ciltte yakabilir


Mide sorunu olanlar içmeden önce doktora danışmalı































biberiye,
sirke,
biberiye sirkesi,
elma sirkesi,
doğal kür,
bitkisel kür,
saç bakımı,
saç dökülmesi,
kepek,
saç dipleri,
cilt bakımı,
sivilce,
doğal tonik,
doğal saç bakımı,
kas ağrısı,
eklem ağrısı,
sindirim,
şişkinlik,
doğal temizlik,
alternatif tıp,
halk ilacı,
doğal şifa,
bitkisel tıp, bitkisel tedavi,



#biberiye
#sirke
#biberiyesirkesi
#elmasirkesi
#doğalkür
#bitkiselkür
#doğalsaçbakımı
#saçdökülmesi
#kepek
#saçdipleri
#ciltbakımı
#sivilce
#doğaltonik
#şifalıbitkiler
#alternatiftıp
#halkilacı
#doğalyaşam
#bitkiseldestek
#evdebakım

2 weeks ago | [YT] | 86

Prof.Dr.Serdar Akgün

Damarda kireci azaltmak için kullanılan ilaçlar.
Amerkan Kalp Derneğinin yayınında bütün tedaviler incelenmiş.

1) En umut verici sonuç: Aged Garlic Extract (YAŞLANDIRILMIŞ SARIMSAK EKSTRAKTI)
6 farklı klinik çalışma yapılmış.


Hepsinde damar kireçlenmesinin ilerlemesini yavaşlattığı görülmüş.


Etki küçük ama tutarlı.


Ancak çalışmalar küçük çaplı ve kısa süreli, bu yüzden “kesin tedavi” demek için daha büyük araştırmalar gerekli.



2) Kireçlenmeyi azaltmayan tedaviler (net sonuç: işe yaramıyor)
Aşağıdaki tedaviler damar kireçlenmesini azaltmadı, ilerlemeyi durdurmadı:
• Statinler (kolesterol ilaçları)
14 çalışma → kireçlenmeyi durdurmadı
(Statinler kalp krizini önler ama kireçlenmeyi azaltmaz.)
• Diğer lipid düşürücüler
2 çalışma → etkisiz
• Hormon replasman tedavileri
3 çalışma → etkisiz
• Vitamin K
5 çalışma → etkisiz
(Teorik olarak umut vericiydi ama sonuçlar bekleneni vermedi.)
• Omega-3 takviyeleri
2 çalışma → etkisiz
• Yaşam tarzı müdahaleleri (diyet, egzersiz)
4 çalışma → kireçlenmeyi durdurmadı
(Sağlık faydası çok ama kireçlenmeye özel bir etkisi yok.)
➡️ Özet: Bu yaygın tedavilerin damar kireçlenmesini azaltma konusunda etkili olduğu kanıtlanmamıştır.

3) Karışık sonuçlar: Bazı çalışmalarda etki var, bazılarında yok
Aşağıdaki gruplarda sonuçlar bir netlik göstermiyor:
Antiresorptif ilaçlar (kemik erimesi ilaçları)


Antihipertansif ilaçlar (kan basıncı ilaçları)


Antitrombotikler (kan sulandırıcılar)


Kan şekeri düşürücüler (diyabet ilaçları)


Bazı çalışmalarda küçük faydalar görülse de, diğerlerinde etkisiz bulundu – bu yüzden bir sonuca varılamıyor.

4) Tek çalışması olan ve etkisiz bulunan maddeler
Salsalate


Folat + B6 + B12


Dalcetrapib


Bu takviye veya ilaçların kireçlenme üzerinde etkisi olmadığı görüldü.

Genel Sonuç
📍 49 klinik çalışma incelendi
📍 Kanıt kalitesi orta
📍 Yapılan araştırmaların çoğu kısa süreli ve küçük ölçekli
⭐ Şu anki bilimsel sonuca göre:
Kireçlenmeyi ciddi şekilde durduran veya geri çeviren bir tedavi yok.


En umut verici müdahale: Yaşlandırılmış sarımsak ekstraktı


Diğer tüm müdahalelerde yetersiz, çelişkili veya etkisiz sonuçlar var.

2 weeks ago | [YT] | 118

Prof.Dr.Serdar Akgün

“Ağaç Adam Sendromu”🌳 Epidermodysplasia Verruciformis (Tree Man Syndrome)

Çok nadir bir kalıtsal (genetik) cilt hastalığıdır.
İleri ''siği''?.


Bu hastalıkta kişinin bağışıklık sistemi HPV virüsünün bazı türlerine (özellikle HPV 5 ve 8) karşı normalden çok daha hassas olur.

Bu yüzden deride ağaç kabuğu veya dal görünümüne benzeyen siğil benzeri kabarıklıklar çıkmaya başlar.

Hayat boyu deri kanseri (özellikle skuamöz hücreli kanser) gelişme riski yüksektir.

Genetik olduğu için çoğunlukla çocukluk veya gençlik döneminde ortaya çıkar.

Tedavisi zor olup sürekli takip gerektirir.
Bu tür fotoğraflar genelde Hindistan uzak bölgelerinden geliyor.

3 weeks ago | [YT] | 14

Prof.Dr.Serdar Akgün

🥑 AVOKADO – BESİN İÇERİĞİ (100 g)
📊 Makro Besinler
Besin Miktar

Kalori
160 kcal
Karbonhidrat
8.5 g
Diyet Lifi
6.7 g
Protein
2 g
Toplam Yağ
14.7 g
• Tekli doymamış yağ (Oleik asit)
9.8 g
• Çoklu doymamış yağ
1.8 g
• Doymuş yağ
2.1 g






🧬 Vitaminler
Vitamin Miktar

Vitamin K
21 µg (Günlük ihtiyacın %26’sı)
Folat (B9)
81 µg (%20)
Vitamin C
10 mg (%12)
Vitamin B5 (Pantotenik asit)
1.39 mg
Vitamin B6
0.26 mg
Vitamin E
2.1 mg






🧂 Mineraller
Mineral
Miktar
Potasyum
485 mg (Muzdan bile yüksek!)
Magnezyum
29 mg
Bakır
0.19 mg
Mangan
0.1 mg





❤️ Sağlık Faydaları

Kalp dostu oleik asit içerir.


Tok tutar, kan şekeri dalgalanmasını azaltır.


Lif sayesinde bağırsak dostudur.


Yüksek potasyum → kan basıncı düzenini destekler.


Antioksidan vitaminler → cilt ve hücre koruması.

3 weeks ago | [YT] | 83

Prof.Dr.Serdar Akgün

Türkiye’de Diyabet Neden Patladı?
Son 20 yılda %67 artış – Avrupa’da zirveye doğru giden bir tablo
Türkiye'de diyabet (şeker hastalığı) son 20 yılda neredeyse iki katına çıktı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre erişkin nüfusta görülme sıklığı %16,6. Bu oran, Türkiye'yi DSÖ’nün Avrupa Bölgesi’nde Özbekistan’dan sonra en yüksek diyabet oranına sahip ikinci ülke yapıyor.

Diyabet Neden Bu Kadar Hızla Artıyor?
Prof. Pala ve DSÖ verilerine göre temel sorunlar:
1. Hareketsiz yaşam
Günlük fiziksel aktivitenin azalması


Şehirleşme ve masa başı işler


Okullarda ve iş yerlerinde hareketi destekleyen düzenlemelerin olmaması


2. Yüksek karbonhidrat ve şeker tüketimi
Ucuz ve kalorisi yüksek fast-food kültürü


Şekerli içecek tüketiminin yükselmesi


Evlerde karbonhidrat ağırlıklı beslenme


3. Nişasta bazlı şeker (NBŞ) kullanımı
Özellikle yüksek fruktozlu mısır şurubu, tip 2 diyabet riskini artırıyor


Obez olmayan kişilerde bile insülin direncini tetikliyor


Türkiye'de NBŞ kullanımının yıllarca yüksek seyretmiş olması olası bir risk faktörü


4. Politika eksikliği
Gıda düzenlemelerinde yetersizlik


Etkili obeziteyle mücadele stratejilerinin uygulanmaması


Sağlık Bakanlığı’nın verileri şeffaf paylaşmaması



Diyabetin Türkiye’de 20 Yıllık Değişimi (DSÖ)
Yıl
Oran (%)
2002
9,9
2008
11,4
2015
14,1
2020
15,9
2022
16,6

Her 6 yetişkinden biri diyabet hastası.
30 yaş üzerindekilerde oran %22,2 – yani her 5 yetişkinden biri.

Avrupa ile Kıyas: Türkiye Oranın İki Katı Üstünde
2022’de 18 yaş üstü diyabet oranları:
Fransa: %2,7


Almanya: %6,6


İtalya: %7,2


İspanya: %3,6


Yunanistan: %7,2


Danimarka: %2,3


İngiltere-İrlanda: %7–8


AB ortalaması: %7–8


➡️ Türkiye: %16,6 — Avrupa ortalamasının neredeyse iki katı.

OECD Uyarıyor: Geç Tanı ve Yetersiz Takip
OECD’nin bulguları Türkiye için alarm veriyor:
• Diyabeti olanların %45’i hastalığının farkında değil.
Bu, milyonlarca kişinin tanısız yaşadığı anlamına geliyor.
• Kontrolsüz diyabet nedeniyle hastaneye yatış:
Türkiye: 100 binde 402,6


OECD ortalaması: 100 binde 47,3


Türkiye, OECD ülkeleri arasında kontrolsüz diyabette yaklaşık 10 kat daha kötü durumda.
Tedavi başarısında da sorun devam ediyor:
Düzenli takip yapılmıyor


Hasta–hekim iletişimi zayıf


İlaç erişimi her bölgede eşit değil



Hanehalkı Araştırması: Tanı Var, Kontrol Yok
Sağlık Bakanlığı’nın 2023 araştırmasına göre:
Diyabet tanısı almış birçok kişi kan şekerini kontrol altında tutamıyor.


Kadınlarda ve düşük gelirli bölgelerde kontrolsüz diyabet daha yaygın.


Bu bulgular, diyabetin yalnızca tıbbi değil, sosyo-ekonomik bir sorun olduğunu da ortaya koyuyor.

Şeker Politikaları ve NBŞ Tartışması
Türkiye’de nişasta bazlı şeker (NBŞ) kullanımı uzun süredir tartışma konusu.
2001’de NBŞ üretim kotası %10’du


Yıllar içinde artırılarak %15'e kadar çıktı


2018’de %5’e indirildi


Son yıllarda Cumhurbaşkanı kararlarıyla %2,5 seviyesinde uygulanıyor


Prof. Pala’ya göre NBŞ tüketimi, Türkiye’deki diyabet artışında etkili olmuş olabilir ve şeker politikaları halk sağlığı odaklı yeniden düzenlenmeli.

Çocuklar Risk Altında: Çözüm Ücretsiz Okul Yemeği
Çocukluk çağındaki kötü beslenme, ileride diyabet riskini katlıyor


Düşük gelirli ailelerde çocuklar çoğu zaman kalorisi yüksek, besin değeri düşük yiyeceklere yönelmek zorunda


Ücretsiz ve dengeli okul yemekleri, hem açlığı hem diyabet riskini azaltmada etkili bir çözüm olabilir


Pala’ya göre çocukları hedefleyen politikalar geliştirilmeden diyabetle mücadelede başarı sağlanamaz.

Türkiye İçin Ne Yapılmalı? (Pala’nın Önerdiği Yaklaşım)
1. Bilim temelli beslenme politikaları
Şekerli içecek vergileri


NBŞ kullanımını sınırlayan düzenlemeler


Gıda etiketlemede şeffaflık


2. Etkili obeziteyle mücadele programları
Ulusal düzeyde fiziksel aktiviteyi artıran uygulamalar


Okul ve işyeri ortamlarının yeniden tasarlanması


3. Erken tanı ve sürekli hasta takibi
Aile hekimliği sisteminde daha güçlü takip


Diyabet eğitimi alan sağlık personeli sayısının artırılması


4. Sosyo-ekonomik destekler
Ücretsiz okul yemekleri


Gelir düzeyine göre sağlıklı gıdaya erişim destekleri


5. Şeffaf veri paylaşımı
Bölgesel obezite ve diyabet dağılımlarının düzenli açıklanması






bilimsel,


bütüncül,


toplumun tümünü kapsayan politikalara ihtiyacı var.


Aksi halde diyabet, Türkiye’nin önümüzdeki yıllardaki en büyük halk sağlığı sorunlarından biri olmaya devam edecek.




türkiye,diyabet,hastalığı,neden,patladı,türkiyede diyabet neden patladı,diyabet hastalığı tip 2 şeker hasatalığı,şeker,şeker hastalığı,tip 2 şeker hastalığı,şeker hastalığı nedenleri,şeker hastalığı neden yükseldi,şeker hastalığı neden artıyor,türkiyede şeker hastalığı,tip 2 şeker hastalığı nedir,tip 2 şeker,şeker hastalığı neden olur,çocuklarda şeker hastalığı neden olur,çocuklarda şeker,çocuklarda obezite şeker,serda r akgün,doktor sağlık,bir dakka sağlık

3 weeks ago (edited) | [YT] | 57